Yıllar boyu kimse yakıt fiyatları konusunda gerçekten kafasını yormadı ,ta ki geçen hafta 380 cst yakıt fiyatı 600 Amerikan Dolarını geçene kadar.
1988 ve 2003 yılları arasında 380 cst yakıtın tonu 70 dolardan 152 dolara çıktı.15 yıl boyunca nerede ise iki kat arttı. Sonra, fiyat artışı gerçekten çıldırdı. Mart 2006 da iki katına çıkarak 300 Amerikan Doları / Ton oldu, Haziran 2007 de bu fiyatı muhafaza etmesine karşın Haziran 2008 de yine iki katına çıkarak 600 Amerikan Doları / Ton oldu .
Arap Körfezinden , Rotterdam’a 62 günlük gidiş / dönüş bir seferde günde 80 ton yakan bir VLCC 3 milyon dolar değerinde 5000 ton yakıt harcar, bu da, bu yakıt fiyatları ile, bir senede 9 milyon dolarlık fazla yakıt harcar demek. Ya da Brezilya’dan Japonya’ya giden bir Capesize dökmeci , 46 günlük bir seferde 1.6 milyon dolar değerinde 2700 ton yakıt harcar, bu da, senede en az 6.6 milyon dolarlık fazla yakıt eder. Yani , masada çok fazla para var.
GEMİLERDE ENERJİ EKONOMİSİ
---------------------------------------------
Bu fiyat artışı denizcilik şirketlerinin karlılığını etkiliyor ama bir başka etkisi daha var. Yakıt fiyatları değiştikçe , en uygun seyir hızı da değişiyor.
Clarkson Araştırma Servisi’nin bu konuda yapmış olduğu çalışma hayli ilginç. Modelleme ; 15 mil sürat yapan , yüklü 87 ton , boş 74 ton yakan bir VLCC üzerinde yapılıyor ve geminin seyir sahası Arap Körfezi / Uslan ( Güney Kore ), 6216 millik bir mesafe. Yakıtlar 150 dolar /ton iken günlük kira 10,000 Amerikan Dolarının altına düşmedikçe geminin süratinin düşürülmesi anlamsız.
YAKIT FİYATI 600 DOLARIN ÜZERİNE ÇIKAR İSE
--------------------------------------------------------------------
İşte can alıcı soru burada, yakıt fiyatları 600 doların üzerine çıkar ise ?? Yani bugün.
Burada, hesaplanması gereken ilk soru ‘’ hangi kira ödemesinde Armatör sıfır noktasındadır , yani, hangi günlük kirada ( time charter rate ) sürati azaltmanın hiçbir faydası yoktur ?? Bu modellememizde, yani, günlük yüklü seyirde 87 ton , boş seyirde ise 74 ton 380 cst yakıt yakan ve 15 mil seyir sürati olan VLCC tankerinde kilit cevap 70.000Amerikan Doları / Gün olarak hesaplanmıştır. Başka bir deyiş ile bir VLCC tankerinin günlük kirası 70.000 Amerikan Doları / Gün ve üzeri olduğu sürece gemiyi 15 milin altında seyrettirmenin bir anlamı yoktur.
MODELİ KURCALAMAK
---------------------------------
Geminin günlük kirasının 40.000 Amerikan Dolarına düştüğünü varsayalım, geminin 14mil 13 mil ve 12 mil süratlerinde yakıt tasarrufu ile günlük kazançlarını hesaplayalım ; Gemi hızı 14 mile düşürüldüğünde yakıttan dolayı günde 2000 dolar tasarruf edilir, 13 mile düşürüldüğünde 5000 dolar , 12 mile düşürüldüğünde ise günde 6000 dolar tasarruf edilir.
Bu modeli değişik gemi tipleri , yakıt fiyatları ve günlük kira kazançları ile değiştirmek mümkün. Ancak , bir olgu o kadar net ki ; yakıt fiyatları artmaya devam eder ve de gemilerin günlük kira kazançları düşer ise geminin süratini düşürerek yakıt tasarrufuna gitmek büyük tonajlı gemilerde kaçınılmaz olacaktır.
MARKETE ETKİSİ
------------------------
Eğer bu analiz doğru ise , geminin günlük kirası 40.000 dolar ve yakıt fiyatı 600 dolar ve üzeri ise gemi süratini 12 mile düşürmek son derece mantıklı. Bu hızda gemi % 20 daha az yük taşır ve bu da tanker arzını markette %20 azaltır. Senelik gemi teslimlerinin %8 olduğunu düşünür isek , gemiyi yavaşlatmak markete gemi arzında çok ciddi bir etkiye sahip olacaktır. Armatörler için iyi bir durum.
Tabii ki hiçbir şey bu kadar basit değil. Gemiyi yavaşlatmak konusunda teknik zorluklar var ve bu sadece kaba bir hesaplama. VLCC Armatörleri şunu biliyorlar ki günlük kiralarının 70.000 doların altına düşmesi halinde bugünkü yakıt fiyatları ile gemi süratindeki 1 millik dahi bir azalmanın kazançlı olduğu. Bu kazanç sadece yakıt tasarrufundan değil , bir yıl içerisinde daha az sefer yapılacağından marketteki gemi arzına olan etkiden de olacaktır.
Umarız önümüzdeki günlerde Armatörler kendilerini bu hesapların içerisinde bulmazlar.